Księgowa informuje: Udzielenie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy oraz urlopu w okresie wypowiedzenia w czasie epidemii

 

Pracodawca decyduje o tym, jak pracownik wykorzysta okres wypowiedzenia. Może więc np. zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy lub udzielić mu urlopu wypoczynkowego (zaległego i bieżącego w proporcji do okresu zatrudnienia w roku). Zarówno udzielenie urlopu wypoczynkowego, jak i zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia dokonuje się poleceniem służbowym. Dlatego też nie ma znaczenia, czy pracownik zgadza się na urlop i zwolnienie ze świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, jeśli pracodawca poleci mu ich wykorzystanie. Zdaniem Sądu Najwyższego zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy z art. 36² kp nie jest czynnością prawną (oświadczeniem woli) w rozumieniu art. 61 § 1 kc i jest realizowane w ramach uprawnień kierowniczych pracodawcy (art. 22 § 1 kp). W konsekwencji pracodawca ma prawo powtórnie zobowiązać pracownika do świadczenia pracy ( zgoda zatrudnionego nie jest wymagana), mimo że wcześniej został on z tego obowiązku zwolniony, a także udzielić mu urlopu wypoczynkowego na podstawie art. 167¹ kp.

Zanim pracodawca przygotuje wypowiedzenie umowy o pracę, powinien najpierw ustalić, czy pracownik nie jest chroniony przed wypowiedzeniem. Wręczenie wypowiedzenia w okresie ochronnym nie wpływa na jego skuteczność, lecz powoduje jego wadliwość.

W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy zależnie od żądania pracownika orzeka o:

– bezskuteczności wypowiedzenia,

– przewróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach (jeśli upłynął już okres wypowiedzenia i umowa uległa rozwiązaniu),

– odszkodowaniu (art.45 § 1 kp).

W przypadku umów o pracę na czas nieokreślony pracodawca musi dodatkowo przeprowadzić konsultację zamiaru wypowiedzenia z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową (art. 38 kp). Zawiadomienie w tej sprawie zawierające przyczynę wypowiedzenia pracodawca przekazuje reprezentującym pracownika związkom zawodowym na piśmie. Na odpowiedź związki mają 5 dni od otrzymania zawiadomienia. W tym czasie mogą zgłosić pracodawcy na piśmie umotywowane zastrzeżenia. Zastrzeżenia te jednak nie są wiążące dla zatrudniającego.

Pouczenie o prawie odwołania się do sądu pracy jest obowiązkowe (art. 30 § 5 kp). Brak takiego pouczenia umożliwia pracownikowi w praktyce odwołanie do sądu podczas całego okresu wypowiedzenia. Chyba że pracownik mimo braku pouczenia wiedział o takiej możliwości i znał termin przysługujący na odwołanie.

Doręczenie wypowiedzeń pocztą w okresie stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii zostało czasowo zmodyfikowane, aby zminimalizować zagrożenie. Przesyłki rejestrowane mogą być przekazane do skrzynki pocztowej odbiorcy – nawet bez jego uprzedniego wniosku (poza przesyłkami sądowymi, komorniczymi, prokuratorskimi oraz pochodzącymi od pozostałych organów ścigania, np. policji). Natomiast przesyłki kurierskie są doręczane adresatom bez uzyskania podpisu (pokwitowania odbioru). Dodatkowo wprowadzono przepisy umożliwiające w praktyce odbiór niedoręczonych przesyłek w okresie dłuższym niż 14 dni. Mianowicie niedoręczone przesyłki pocztowe zostaną zwrócone nadawcy dopiero po upływie 14 dni od odwołania stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego (art.97 ustawy z 16 kwietnia 2020r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2). Natomiast nieodebrane pisma podlegające doręczeniu za potwierdzeniem odbioru, których termin odbioru określony w awizo będzie przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie będą mogły zostać uznane za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od dnia zniesienia tych stanów (art. 98 ww. ustawy z 16 kwietnia 2020 r.).

Barbara Pałka

Źródło: Kodeks Pracy, prawo pracy