Odbudowa Ukrainy. Porozumienie europejskich organizacji pracowników i pracodawców budownictwa

Trwa wojna w Ukrainie. Jednocześnie państwa wspierające Ukrainę, w tym państwa Unii Europejskiej starają się już teraz przygotować warunki do odbudowy Ukrainy z ogromnych zniszczeń – już po zakończeniu działań wojennych. Dotyczy to zarówno zaangażowania w sam proces odbudowy, określenia skali wyzwań, zasad finansowania inwestycji i udziału przedsiębiorstw z krajów wspierających Ukrainę w procesie odbudowy. Kluczową rolę w tych działaniach będzie miał sektor budownictwa. We wrześniu, w Polsce planowana jest kolejna duża konferencja poświęcona tej tematyce. W proces pomocy w odbudowie Ukrainy postanowiły włączyć się europejskie organizacje partnerów społecznych w budownictwie, EFBWW i FIEC. Europejska Federacja Pracowników Budownictwa i Drzewiarstwa, której członkiem jest ZZ „Budowlani”, ale także Europejska Federacja Przemysłu Budowlanego zrzeszająca pracodawców zwracają uwagę na aspekt odbudowy, który niekiedy jest pomijany w rozmowach o potrzebach inwestycyjnych. Dotyczy on warunków panujących na rynku pracy, swobody dialogu społecznego i negocjacji zbiorowych, ochrony uczciwej konkurencji i działań antykorupcyjnych a także wsparcia pracowników i pracodawców Ukrainy w procesie dostosowania się do reguł UE w kontekście procesu zbliżania się do członkostwa Unii. Obydwie organizacje przygotowały porozumienie określające obszar zaangażowania stron i kluczowe cele podejmowanych działań.

W ramach Europejskiego Dialogu Społecznego w Budownictwie planowane jest we listopadzie 2023 w Warszawie spotkanie przedstawicieli obydwu organizacji i Komisji Europejskiej poświęcone procesowi odbudowy Ukrainy.

MEMORANDUM POROZUMIENIA

między Europejską Federacją Pracowników Budowlanych i Drzewnych a Europejską Federacją Przemysłu Budowlanego w sprawie zrównoważonej odbudowy Ukrainy

Europejska Federacja Pracowników Budownictwa i Przemysłu Drzewnego (EFBWW) oraz Europejska Federacja Przemysłu Budowlanego (FIEC), partnerzy społeczni branży budowlanej na poziomie europejskim, uznają ważną rolę Unii Europejskiej i jej państw członkowskich w zrównoważonej odbudowie Ukrainy po wojnie z Rosją. Aby to osiągnąć, EFBWW i FIEC zachęcają zainteresowane strony i władze do wprowadzenia odpowiednich ram mających na celu zwalczanie korupcji, promowanie wysokiej jakości miejsc pracy, rozwijanie umiejętności i szkoleń, promowanie układów zbiorowych pracy wdrażających odpowiednie przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ułatwianie współpracy między partnerami społecznymi na Ukrainie.

Aby osiągnąć te cele, EFBWW i FIEC (zwane dalej „stronami”) uzgodniły, co następuje:

Zwalczanie korupcji i zapewnienie skutecznego monitorowania i inspekcji

Strony uznają znaczenie walki z korupcją i popierają potrzebę skutecznego systemu monitoringu i kontroli zapewniającego przejrzystość i rozliczalność w procesie odbudowy, w tym polityki obowiązkowego zgłaszania prób korupcji.

Promocja wysokiej jakości miejsc pracy

Strony będą współpracować w celu promowania tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy w celu zapewnienia godnych warunków pracy i godziwego wynagrodzenia pracownikom sektora budowlanego zgodnie z układami zbiorowymi pracy. Strony będą współpracować w celu promowania tworzenia bezpośrednich wysokiej jakości miejsc pracy na Ukrainie, tworzących kamień węgielny społecznie zrównoważonego i narodowego przemysłu budowlanego.

Rozwój i szkolenie umiejętności

Strony podkreślają potrzebę wysokiej jakości praktyk zawodowych i rozwoju umiejętności we współpracy z ośrodkami szkoleniowymi w krajach członkowskich UE. Strony uznają wartość dzielenia się najlepszymi praktykami i wspierania tworzenia partnerstw między organizatorami szkoleń a zainteresowanymi stronami z branży, w tym aktywnego zaangażowania organizacji parytarnych. Partnerstwa te powinny mieć na celu zapewnienie wysokiej jakości praktyk zawodowych oraz wszechstronnego kształcenia i szkolenia zawodowego w ramach działań na rzecz odbudowy. Ponadto strony będą wspierać przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji obecnych pracowników, aby zapewnić, że są oni przygotowani do sprostania wyzwaniom związanym z „zieloną” agendą (w tym modernizacją budynków) i niezbędnymi wymaganymi nowymi przepisami.

Układy zbiorowe

Strony zachęcają ukraińskich decydentów do opracowania kompleksowych ram, które są zgodne z najlepszymi praktykami UE i które wzmacniają bazę członkowską oraz rolę związków zawodowych i organizacji pracodawców w negocjacjach zbiorowych w celu ochrony i ustanowienia odpowiednich warunków pracy i praw. Strony będą ułatwiać wymianę informacji i najlepszych praktyk, promować negocjacje i zawieranie układów zbiorowych pracy oraz ich wdrażanie w sektorze budowlanym na Ukrainie.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Strony uznają za konieczne, aby Ukraina przed fazą odbudowy przyjęła odpowiednie przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w sektorze budowlanym, zgodne ze standardami Unii Europejskiej i odpowiednimi konwencjami międzynarodowymi. Biorąc pod uwagę przewidywane tempo odbudowy oraz wpływ, jaki będzie ona miała na liczbę przedsiębiorstw i zatrudnionych pracowników, konieczne jest przeznaczenie odpowiednich części środków na odbudowę na wzmocnienie zapobiegania nadużyciom i egzekwowania obowiązujących przepisów BHP przez właściwe ciała. Strony będą współpracować, aby dzielić się wiedzą i najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wspierać wdrażanie skutecznych polityk i procedur w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Uznając szczególne zagrożenia, na jakie narażeni są pracownicy budowlani podczas odbudowy, takie jak azbest, miny przeciwpiechotne i inne materiały wybuchowe, Strony we współpracy z organizacjami partyjnymi podkreślą znaczenie odpowiedniego szkolenia i osobistego wyposażenia ochronnego w celu przeciwdziałania tym zagrożeniom.

Współpraca Partnerów Społecznych

Strony będą zachęcać i ułatwiać współpracę między partnerami społecznymi na Ukrainie w celu promowania godnych warunków pracy i godziwego wynagrodzenia dla pracowników sektora budowlanego, zgodnie z układami zbiorowymi pracy. Strony będą wspólnie pracować nad tworzeniem platform dialogu społecznego i wspierać rozwój efektywnych relacji przemysłowych. Strony zbadają możliwość dzielenia się najlepszymi praktykami UE w zakresie współpracy między partnerami społecznymi i będą zachęcać do rozwoju instytucji parytarnych.

Rola Europejskiego Urzędu ds. Pracy

Strony popierają rolę Europejskiego Urzędu ds. Pracy (ELA) we wspieraniu partnerów społecznych na Ukrainie i badaniu najbardziej odpowiednich sposobów, aby to zrobić. Strony uznają znaczenie dialogu społecznego i potrzebę ciągłej współpracy między wszystkimi zainteresowanymi stronami w celu osiągnięcia trwałej odbudowy Ukrainy.

Przestrzeganie kryteriów społecznych w korzystaniu z funduszy unijnych na Ukrainie

Strony podkreślają znaczenie poszanowania kryteriów socjalnych przy wykorzystywaniu funduszy UE na Ukrainie i będą opowiadać się za wdrożeniem takich kryteriów, w tym ścisłego przestrzegania norm pracy i standardów socjalnych, równości płci, zrównoważonego rozwoju we wszystkich projektach budowlanych realizowanych na Ukrainie.

Wsparcie dla przyjęcia przez Ukrainę reform niezbędnych do przystąpienia do UE

Strony odnotowują zobowiązanie Ukrainy do dostosowania swoich ram prawnych i regulacyjnych do standardów UE. Uznając znaczenie postępu w dziedzinie praw pracowniczych, ochrony socjalnej i praworządności, strony wspierają dążenia Ukrainy do ściślejszej integracji z Unią Europejską. Strony będą aktywnie pomagać Ukrainie we wzmacnianiu jej mechanizmów instytucjonalnych w celu skutecznego wdrażania i egzekwowania standardów zgodnych z UE, tworząc środowisko sprzyjające postępowi społecznemu i zrównoważonemu rozwojowi gospodarczemu.

Wspólne europejskie rzecznictwo i działania następcze

Strony ustanowią wspólny mechanizm monitorowania i oceny w celu monitorowania postępów i oceny wpływu w ścisłej współpracy z ukraińskimi sektorowymi partnerami społecznymi. Strony dokonają przeglądu realizacji niniejszego protokołu ustaleń i dokonają niezbędnych korekt. Strony będą współpracować we wspólnych działaniach rzeczniczych, wykorzystując dostępne linie budżetowe UE i badając mechanizmy wsparcia finansowego. Starania te mają na celu zapewnienie dodatkowych zasobów i funduszy w celu wzmocnienia wdrażania inicjatyw dialogu społecznego, przyczyniając się do ogólnego sukcesu i trwałości wysiłków na rzecz odbudowy i rozwoju na Ukrainie oraz rozwoju ukraińskiego przemysłu budowlanego w przyszłości.

Europejska Federacja Pracowników Europejska Federacja Przemysłu Budowlanego (FIEC)

Europejska Federacja Pracowników Budownictwa i Drzewiarstwa (EFBWW)